OORLOGSWINTER
1. Zakelijke gegevens

De titel van het boek: Oorlogswinter.
Het boek heeft geen ondertitel.
De naam van de auteur: Jan Terlouw.
Deze editie werd uitgeven met een licentie van uitgeverij Lemniscaat b.v., Rotterdam. Dit boek verscheen in het jaar 1972. En heeft 168 bladzijden.
2. Samenvatting van het boek
Michiel van Beusekom, een jongen van 15 jaar, komt uit het dorp de Vlank, waar zijn vader burgemeester is. Michiel helpt zijn moeder met het verzorgen van voorbijtrekkende kennissen, die bij hen overnachten. Deze mensen zijn op weg naar het oosten voor voedsel.
Dirk is de buurjongen van Michiel, op een ochtend gaat hij naar hem toe want hij wil hem graag spreken. Dirk vertelt Michiel dat hij samen met hem en een aantal anderen een distributiekantoor wil gaan overvallen. Maar hij zegt ook dat als deze overval misgaat moet Michiel een brief naar Bertus van Gelder brengen. De overval mislukt en Dirk wordt gevangen genomen.
Dirk is de buurjongen van Michiel, op een ochtend gaat hij naar hem toe want hij wil hem graag spreken. Dirk vertelt Michiel dat hij samen met hem en een aantal anderen een distributiekantoor wil gaan overvallen. Maar hij zegt ook dat als deze overval misgaat moet Michiel een brief naar Bertus van Gelder brengen. De overval mislukt en Dirk wordt gevangen genomen.
De volgende ochtend wil Michiel de brief naar Bertus brengen, maar hij komt hier niet aan toe omdat hij Schafter tegenkomt, wie hij niet vertrouwt. Michiel krijgt te horen dat de Duitsers Bertus hebben gearresteerd, Michiel verdenkt Schafter van verraadt, of denkt dat Dirk het verteld heeft nadat hij gemarteld is. Michiel besluit de brief zelf te lezen en ontdekt dat Dirk een gewonde Engelse piloot (Jack) in het Dagdalerbos verborgen houdt en dat hij hulp nodig heeft. Michiel besluit deze taak op zich te nemen. Om de dag gaat Michiel naar Jack toe om hem eten te brengen en te zorgen voor zijn wond maar die wil niet genezen. De zus van Michiel, Erica, is leerling-verpleegster hij besluit haar in te schakelen. Vanaf dat moment houdt ook Erica zich bezig met de verzorging van Jack. Jack leert steeds beter Nederlands en Erica en Jack worden verliefd op elkaar.
Later vinden de Duitsers een dode soldaat in het bos. Eén van de gijzelaars is de vader van Michiel. Deze gebeurtenis doet Michiel besluiten om er alles aan te doen om deze oorlog in het nadeel van de Duitsers te helpen beëindigen. Zo zet hij twee joden, vader en zoon Kleerkopper, de IJssel over met behulp van het paard en wagen van een barones. De Duitsers willen de barones later arresteren, maar zij verzet zich tot de dood. Deze gebeurtenis leidt ertoe dat Michiel Schafter nog minder vertrouwd, omdat hij Schafter tegen kwam op de dag dat hij de twee Joden de IJssel overzette.
Dirk weet uiteindelijk te ontsnappen, maar is na zijn martelingen ernstig gewond geraakt. Hij komt naar de schuilplaats, zodat Michiel ook Dirk kan verzorgen. Tijdens de gesprekken met Dirk in de schuilplaats komt Michiel erachter dat Dirk en Jack degene waren die de Duitse soldaat hadden vermoord. Zij hadden hem echter in een parachute gewikkeld, zodat de Duitsers zouden denken dat hij vermoord was door een piloot. Wanneer het lijk in een parachute gewikkeld zouden zijn, zou niemand uit het dorp de schuld krijgen hadden ze bedacht. Michiel vertelt dat deze parachute niet meer om het lichaam gewikkeld zat toen de Duitsers hem vonden. Hij neemt het Dirk en Jack niet kwalijk. Met Jack begint het intussen steeds beter te gaan. Michiel verzint een plan om Jack weg te smokkelen, maar heeft hiervoor wel de hulp nodig van zijn ‘oom Ben’.
‘Oom Ben’ zou Jack ophalen om hem mee te nemen naar een contactadres. Opeens beseft Michiel dat Ben de verrader is. Michiel was namelijk thuis achter de schuur om stukken hout te hakken. Op een gegeven moment hoort hij zijn moeder en broertje (Jochem) die in de schuur zijn heel duidelijk met elkaar praten. Op dat moment beseft Michiel zich dat ‘oom Ben’ zijn gesprek met Dirk waarin Dirk vertelde over de overval had kunnen afluisteren. Daardoor wist Ben ook dat Michiel een brief naar Bertus zou moeten brengen, wat verklaarde waarom Bertus was opgepakt voordat Michiel de brief had kunnen brengen. Ook had Michiel Ben verteld over de twee joden die hij over de IJssel had gezet, waarna de Duitsers de barones die hem hierbij geholpen had, hadden willen arresteren. Ben blijkt achter de Duitsers te staan en is de grote verrader in het dorp. Michiel besefte zich dit en gaat zo snel mogelijk naar Jack en Ben toe om Ben tegen te houden. Hij is net op tijd en vertelt Jack dat Ben onderweg was om hem regelrecht naar de Duitse kazerne te brengen. Ze besluiten Ben mee te nemen naar de schuilplaats. In de schuilplaats vinden ze de bewijzen van het verraad van Ben: onder andere een brief van de SS waarin Ben werd uitgenodigd om de Engelse piloot af te leveren in de kazerne van de Vlank.
Ze binden Oom Ben vast, maar later laat Michiel Oom Ben weer vrij. Wanneer Oom Ben wegloopt schiet Michiel hem alsnog dood. Hierna is het bevrijdingsfeest en is Nederland niet meer bezet.
Dirk weet uiteindelijk te ontsnappen, maar is na zijn martelingen ernstig gewond geraakt. Hij komt naar de schuilplaats, zodat Michiel ook Dirk kan verzorgen. Tijdens de gesprekken met Dirk in de schuilplaats komt Michiel erachter dat Dirk en Jack degene waren die de Duitse soldaat hadden vermoord. Zij hadden hem echter in een parachute gewikkeld, zodat de Duitsers zouden denken dat hij vermoord was door een piloot. Wanneer het lijk in een parachute gewikkeld zouden zijn, zou niemand uit het dorp de schuld krijgen hadden ze bedacht. Michiel vertelt dat deze parachute niet meer om het lichaam gewikkeld zat toen de Duitsers hem vonden. Hij neemt het Dirk en Jack niet kwalijk. Met Jack begint het intussen steeds beter te gaan. Michiel verzint een plan om Jack weg te smokkelen, maar heeft hiervoor wel de hulp nodig van zijn ‘oom Ben’.
‘Oom Ben’ zou Jack ophalen om hem mee te nemen naar een contactadres. Opeens beseft Michiel dat Ben de verrader is. Michiel was namelijk thuis achter de schuur om stukken hout te hakken. Op een gegeven moment hoort hij zijn moeder en broertje (Jochem) die in de schuur zijn heel duidelijk met elkaar praten. Op dat moment beseft Michiel zich dat ‘oom Ben’ zijn gesprek met Dirk waarin Dirk vertelde over de overval had kunnen afluisteren. Daardoor wist Ben ook dat Michiel een brief naar Bertus zou moeten brengen, wat verklaarde waarom Bertus was opgepakt voordat Michiel de brief had kunnen brengen. Ook had Michiel Ben verteld over de twee joden die hij over de IJssel had gezet, waarna de Duitsers de barones die hem hierbij geholpen had, hadden willen arresteren. Ben blijkt achter de Duitsers te staan en is de grote verrader in het dorp. Michiel besefte zich dit en gaat zo snel mogelijk naar Jack en Ben toe om Ben tegen te houden. Hij is net op tijd en vertelt Jack dat Ben onderweg was om hem regelrecht naar de Duitse kazerne te brengen. Ze besluiten Ben mee te nemen naar de schuilplaats. In de schuilplaats vinden ze de bewijzen van het verraad van Ben: onder andere een brief van de SS waarin Ben werd uitgenodigd om de Engelse piloot af te leveren in de kazerne van de Vlank.
Ze binden Oom Ben vast, maar later laat Michiel Oom Ben weer vrij. Wanneer Oom Ben wegloopt schiet Michiel hem alsnog dood. Hierna is het bevrijdingsfeest en is Nederland niet meer bezet.
Bron van de samenvatting: http://www.scholieren.com/boek/2935/
Ik heb sommige zinnen in deze samenvatting duidelijker gemaakt omdat ze een beetje raar verteld waren, ik heb ook een paar zinnen weg gelaten en het einde duidelijker gemaakt. Zo begrijp je het verhaal beter.
3. Over de auteur
De schrijver van het boek is Jan Terlouw. Hij heeft 2 broertjes en 2 zusjes. En is op 15 november 1931 geboren in Kamperveen. Hij studeerde wiskunde en natuurkunde in Utrecht. In 1971 wordt hij lid van de D66 in de Tweede Kamer. Van 1991 tot 1996 is hij Commissaris der Koningin in de provincie Gelderland. Hij debuteert als kinderboekenschrijver in 1970 met Pjotr en De avonturen van oom Willibrord. Hij ontving de Gouden Griffel voor Koning van Katoren en Oorlogswinter.
4. Over het boek
A. Welke illustratie staat er op de voorkant van het boek? Leg duidelijk uit wat deze illustratie met het boek te maken heeft.
Op de voorkant van het boek staat een jongen. (Michiel) Hij zorgt voor een Engelse piloot dat in de oorlog verboden was. Daarom kijkt hij ook of de Duitsers hem ook zien.
B. Is het boek aan iemand opgedragen? Probeer erachter te komen wie het zijn en wat ze met de schrijver te maken hebben.
Nee, het boek is aan niemand opgedragen, omdat het een fictie verhaal is.
C. Wie is de hoofdpersoon/ wie zijn de hoofdpersonen? Waaraan merk je dit? Noteer de namen van de hoofdpersonen en beschrijf hun karakter. Gebruik hiervoor minstens twee positieve en twee negatieve karaktereigenschappen. Geef bij elke eigenschap een goed voorbeeld.
De hoofdpersoon van dit verhaal is Michiel. Hij is erg voorzichtig en pakt alles precies aan. En soms doet hij tijdens de oorlog dingen zonder er goed over na te denken. Aan het begin van de oorlog vindt hij de oorlog avontuurlijk. Maar al snel vindt Michiel, dat de oorlog beter zo snel mogelijk kan stoppen. Hij verandert van een jonge in een echte man, een verzetsstrijder.
D. Beschrijf de plaatsen die voorkomen in het boek. Verklaar waarom de schrijver hiervoor gekozen heeft en wat ze met het verhaal te maken hebben. Het verhaal speel zich af in het Nederlandse dorpje de Vlank, het is een dorpje dat aan de Noordrand van de Veluwe ligt, dicht bij Zwolle. Maar tussen de Vlank en Zwolle stroomde nog de IJssel, waar over twee bruggen lagen. Deze plaats is gekozen omdat, er in de oorlog veel gebeurde bij de IJssel brug. Verder zijn ze vaak in het huis van Michiel of in het bos waar Jack is.
E. Staat het verhaal in een chronologische of niet-chronologische volgorde en wat maakt dit uit voor het verhaal? Op welke manieren heeft de schrijver dit verhaal spannend gemaakt? Welke trucs met tijd herken je in het boek? Noem tenminste drie trucs met tijd en geef bij elke truc een goed voorbeeld uit het boek.
Het staat in een chronologische volgorde want er zijn geen terugblikken. Er wordt wel soms gepraat over het verleden. Aan het einde van het verhaal wordt nog een grote sprong in de tijd gemaakt. In de allerlaatste alinea wordt namelijk een sprong gemaakt naar de 43-jarige Michiel. De schrijver heeft het spannend gemaakt door nog niet alles te verklappen in het verhaal en dat je langzaam overal achter komt. Je hebt verschillende trucs met tijd, de schrijver schrijft over verschillende dagen. Hij schrijft over elke dag wat de hoofdpersoon dan meemaakt.
F. Vanuit welk perspectief is het verhaal geschreven. Leg uit!
Het verhaal heeft een hij perspectief. Het verhaal word namelijk bekeken vanuit Michiel. Met de bedoeling je een stuk over het leven in de oorlog te laten zien. Dat je meer inzicht krijgt hoe moeilijk het is met je gewone leven door te gaan als er oorlog is.
G. Heeft het verhaal een open of gesloten einde? Leg ook dit uit.
Dit boek heeft een gesloten einde omdat, je duidelijk weet hoe het verhaal afloopt. In Oorlogswinter loopt het af dat het kwade het goede overwint. Zoals dat de oorlog afgelopen is en dat de slechte personen zoals, Oom Ben dood gaan.
5. Leeservaring
Onderwerp:
Het onderwerp van het verhaal sprak me wel aan. Het leek me een leuk boek met een leuk onderwerp, ik hou wel van boeken wat over de oorlog gaat. Het verhaal heeft me een nieuwe kant van het onderwerp laten zien, want ik dacht dat oorlog te maken had met vechten en mensen vermoorden maar in dit verhaal laten ze ook een andere kant zien. Het verhaal heeft me wel aan het denken gezet want het kan allemaal echt gebeuren. Toen ik begon te lezen in het boek dacht ik dat het een heel saai boek zou zijn, maar toen ik een heel stuk verder was vond ik het steeds leuker en kwamen er ook steeds meer dingen bij waardoor het verhaal leuker werd. Ik ben wel gaan denken over bepaalde onderwerpen, hoe slecht het toen was. Het onderwerp zegt al waar het over gaat. Er wordt heel veel vertelt over Michiel hij is ook de hoofdpersoon van het verhaal. Ik heb nog niet echt een verhaal gelezen die hier echt op lijkt maar wel verhalen over de oorlog zoals de jongen in de gestreepte pyjama. Maar ik vond dit zeker een mooi verhaal!
Gebeurtenissen:
Er veel verschillende gebeurtenissen in het verhaal dit is om je te vermaken. Er zit genoeg tempo in het verhaal en dit maakt het juist makkelijk om het boek te begrijpen. Het gaat in het verhaal veel om de gebeurtenissen maar ook om de gevoelens van de personen die er allemaal inspelen. De gebeurtenis dat de Engelse piloot Jack onder de grond schuild vind ik een hele mooie en belangrijke gebeurtenis in het verhaal ook om te lezen hoe goed hij dan word verzorgt. Alle gebeurtenissen zijn heel erg geloofwaardig in het boek want het is uit de oorlog en dat kan allemaal waar gebeurt zijn. De gebeurtenissen zijn voor mij niet herkenbaar want ik heb niet in de oorlog geleefd. Ik heb nog nooit in mijn leven een gebeurtenis meegemaakt die in het boek wordt genoemd en ik zou hopelijk ook nooit een oorlog mee willen maken.
Personages:
De personen in het verhaal hebben allemaal een hele belangrijke rol, want zij maken het verhaal compleet. Ik kan me goed verplaatsen in de gedachten van de personen, want veel beslissingen die ze maken had ik waarschijnlijk ook gemaakt. Veel personen gedragen zich niet hoe het hoort in het boek en dat kan best storend zijn. Je komt genoeg in het verhaal te weten hoe de personen zich voelen en wat ze denken, want ze maken zoveel mee dat het heel erg duidelijk wordt. Ik hoef zelf niet veel in te vullen over de gevoelens van de personages, want je komt door het verhaal heen er wel achter hoe ze zich voelen. De personages veranderen ook niet.
Bouw
De gebeurtenissen vind ik logisch in elkaar opvolgen. Het verhaal is erg spannend opgebouwd en dat maakt het lezen van het verhaal juist erg leuk en zorgt ervoor dat je steeds door wilt lezen. Het verhaal heeft geen ingewikkelde opbouw want het is allemaal chronologisch geschreven. Het bevatten wel een tijdssprong maar alleen in de laatste alinea. Dit maakt het verhaal voor mij niet veel duidelijker maar ook niet moeilijker. Ik vind dat het slot niet erg plezierig omdat oom ben dood gaat.
Taalgebruik
Ik vond dat het verhaal makkelijk te lezen, ik ben namelijk geen dingen tegen gekomen die ik niet begreep. De zinnen zijn erg fijn opgebouwd en daardoor makkelijk om te lezen, het verhaal bevat verder ook weinig moeilijke woorden en daardoor wordt het ook weer een stuk makelijker om het verhaal te begrijpen. Het verhaal bevat wel veel beschrijvingen maar dat is juist handig zodat je het verhaal nog beter snapt. Het verhaal bestaat uit best veel dialogen. Maar dit vind ik niet storend want hierdoor begrijp ik wel wat ze allemaal tegen elkaar zeggen, wat ze van elkaar vinden en van elkaar willen .
6. Recensie en eigen mening
Zonder twijfel is Oorlogswinter één van de bekendste jeugdromans van Jan Terlouw (geboren 1931). Het verhaal speelt zich af in het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog, wanneer honger en ontberingen bezet Nederland steeds meer in de greep krijgen. Terlouw koos het fictieve Veluwse dorp De Vlank als decor voor deze onvergetelijke roman. De Vlank baseerde hij op Wezep, waar de schrijver als zoon van een dominee opgroeide. De hoofdpersoon in Oorlogswinter is de jongen Michiel van Beusekom die dezelfde leeftijd heeft als. Terlouw in 1944/45, vijftien à zestien jaar oud. Hij is de zoon van de burgemeester bij wie dagelijks mensen aan de deur kloppen om voedsel en onderdak. Er is een vluchtelingenstroom op gang gekomen van mensen uit de grote steden die naar het oosten van het land gaan om daar eten bij elkaar te scharrelen. Michiel wordt onverwacht bij verzetsactiviteiten betrokken als hij een brief in handen geduwd krijgt van een buurjongen die enkele jaren ouder is. Door deze brief krijgt Michiel te maken met een Engelse piloot die in het bos ondergedoken zit. Omdat hij niet weet wie hij in vertrouwen kan nemen, staat hij er vrijwel alleen voor. Elke keer moet hij moeilijkheden overwinnen: de piloot heeft een wond die professionele verzorging nodig heeft, er is een brief die bezorgd moet worden en het vinden van voedsel wordt steeds lastiger.
Daarnaast beleeft Michiel andere avonturen die hem laten zien dat hij geen heldendaden verricht. Integendeel. Het lijkt er zelfs op dat alles wat hij onderneemt, anderen in gevaar brengt. Ook blijkt het niet zo eenvoudig om onderscheid te maken tussen wie goed en wie fout is, als een Duitse soldaat - een mof - zijn jongere broertje Jochem redt van een wisse dood. Oorlogswinter is niet een boek over heroïek en de romantiek van de oorlog. Geliefden van Michiel worden slachtoffer van de tirannie van de Duitsers. Zoals de onverzettelijke barones Weddik Wansfeld moet het ontgelden.
Dit is een vrij heftige gebeurtenis en geeft dus veel actie en drama aan de film waardoor het spannend blijft om te blijven kijken. In het boek komt het onverwachts waardoor je verder wilt blijven lezen. Als hij het in het boek zou zien zou het meer tijd nemen dan in de film waardoor het niet meer als een verassing komt voor de lezer en de lezer zou kunnen afhaken, verder is het ook een meeslepend boek en het zet je aan het denken. Ruim vijfendertig jaar na de eerste publicatie kan Oorlogswinter (1972) de 'test of time' goed doorstaan. Af en toe komen ouderwetse uitdrukkingen naar voren, met name in de dialogen, maar die zijn ongetwijfeld met opzet zo verwerkt om de manier van praten van mensen op de Veluwe na te bootsen. Wel vreemd is het dat er al tijdens de oorlog gesproken wordt over de kleur van de barakken van Dachau en de atoombom, alsof het gewone volk daar alles al van wist. Maar dit soort details nemen niet weg dat deze roman van Terlouw indruk maakt.
‘‘Kort samengevat kom ik tot de conclusie dat Oorlogswinter een mooie film is, waarin goed gebruik is gemaakt van de kwaliteiten van de acteurs, geluid en camera-effecten. Een film met een doel om de mening van mensen te veranderen. Een aanrader voor jongeren, ouderen die in de oorlog hebben geleefd, of gewoon voor de alledaagse mensen, omdat je jezelf makkelijk kan inleven in de mensen in de tijd en misschien je mening over de oorlog kan veranderen.
De Bronvermelding: http://www.mpobooks.nl/recensies/terlouw-oorlogswinter.htm
5 beoordelingswoorden:
1. Laat je meeleven: Het verhaal laat je meeleven, als ik het boek lees heb ik het gevoel dat ik dan ook in die situaties zit.
2. Makkelijk: Het is een makkelijk boek om te lezen, er staan geen moeilijke woorden in. En je leest het makkelijk uit.
3. Zet je aan het denken: Het boek zet je heel erg aan het denken over sommige dingen, je gaat er over na denken hoe het vroeger was om te leven in de oorlog en hoe de mensen het toen hadden.
4. Geloofwaardig: Wat er in het boek staat kan ook echt geurt zijn.
5. Spannig: In dit verhaal zitten spanningsbogen die het hele verhaar door voorkomen, het is dus een globale spanning. Er gebeuren veel verschillende spannende gebeurtenissen.
Maak jouw eigen website met JouwWeb